فیزیوتراپی زانو
فیزیوتراپی زانو یه بررسی و ارزیابی کامل پاهاست که از لگن شروع میشه و تا پایین پا ادامه داره. دکتر متخصص میتونه درد زانوی شما رو بررسی کنه و یه درمان مناسب برای کاهش درد و بهتر شدن حرکت زانوتون تجویز کنه. این درمان میتونه یه ترکیبی از تکنیکهای فیزیوتراپی، ورزشها و تغییرات تو سبک زندگی باشه.
تو این مقاله میخوایم درباره انواع درد زانو صحبت کنیم و روشهای درمان زانو درد با فیزیوتراپی رو بررسی کنیم.
آناتومی زانو و انواع درد زانو
زانو یه مفصل لولاییه که بین استخوان ساق پا و ران قرار داره. جلوی زانو هم، کشکک یا همون کاسه زانو نشسته. زانو چهار تا رباط داره که ازش محافظت میکنن. دو تا ضربهگیر به اسم منیسک هم تو زانو دارن جا خوش میکنن.
انواع درد زانو
درد زانو ممکنه به خاطر ضربه، فشار مکرر یا آسیبدیدگی باشه. ولی بعضی وقتا هم بدون هیچ دلیل مشخصی پیش میاد. وقتی درد زانو شروع میشه، ممکنه راه رفتن، بلند شدن، نشستن و بالا و پایین رفتن از پلهها براتون سخت بشه.
اگه درد زانو دارین، مهمه که بدونین شدت درد چقدره تا بتونین به درستی تشخیص و درمانش کنین.
درد زانو به سه دسته تقسیم میشه:
-
درد حاد
شدیدترین نوع درده که بین ۱ تا ۷ روز بعد از آسیب اتفاق میافته. تو این مدت باید به زانو استراحت بدین و بذارین تا قبل از هر حرکتی بهبود پیدا کنه.
-
درد تحت حاد
این درد بین ۲ تا ۶ هفته بعد از آسیب اتفاق میافته و زمان خوبیه که شروع کنین به حرکات ملایم دور زانو تا به تحرک و حات عادی دوباره برگرده.
-
درد مزمن زانو
اگه درد بیشتر از ۸ تا ۱۲ هفته طول بکشه، بهش میگن درد مزمن. این درد حتما باید توسط دکتر بررسی بشه تا دلیلش مشخص بشه.
حالا که با انواع درد زانو آشنا شدین، بهتر میتونین باهاش کنار بیاین و در صورت لزوم به دکتر مراجعه کنین.
علائم زانو درد در جاهای مختلف زانو
محل درد زانو میتونه به مشخص کردن اینکه کدوم قسمتها مشکل دارن کمک کنه. همچنین تو انتخاب روش درمان هم به کار میاد. اگه درد شدید داشتید یا بیش از چند هفته طول کشید، حتماً به دکتر یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
جاهای مختلف زانو که ممکنه درد بگیره شامل این نواحیه:
- جلوی زانو
- قسمت داخلی زانو
- قسمت بیرونی زانو
- پشت زانو
- درد جلوی زانو
درد جلوی زانو
اگه جلوی زانوتون درد میکنه، ممکنه مشکل از کاسه زانو باشه که بهش سندرم استرس کشکک رانی (PFSS) میگن. کاسه زانو و تاندون بین کاسه زانو و ساق پا ممکنه ملتهب و دردناک بشن. این درد معمولا توانایی زانو زدن، بالا رفتن یا پایین اومدن از پلهها، دویدن و پریدن رو محدود میکنه.
درد قسمت داخلی زانو
درد داخل زانو ممکنه به خاطر آسیب منیسک داخلی یا رباط جانبی داخلی باشه. این ساختارها معمولا در فعالیتهای ورزشی آسیب میبینن، مخصوصا وقتی پا روی زمین کاشته میشه و بدن روی زانو میپیچه.
درد قسمت بیرونی زانو
درد بیرون زانو میتونه از آسیب به چندین ساختار ناشی بشه. تو این قسمت یه رباط وجود داره که ممکنه تو فعالیتهای ورزشی آسیب ببینه. یکی از تاندونهای همسترینگ هم تو این قسمت قرار داره و فشار به این تاندون هم میتونه منبع درد باشه.
درد پشت زانو
درد پشت زانو نادره ولی ممکنه اتفاق بیافته. یکی از تاندونهای همسترینگ اینجا قرار داره و درد معمولاً به خاطر کشیدگی همسترینگه.
یادتون باشه، اگه درد زانو بیشتر از ۲ تا ۳ هفته طول کشید، حتماً به دکتر یا فیزیوتراپ مراجعه کنین تا مطمئن بشین مشکل جدی نیست و درمان مناسبی دریافت کنین.
انتظارات از فیزیوتراپی برای زانو درد چیه؟
اگه واسه درمان زانو درد دکتر شما رو به یه مرکز فیزیوتراپی فرستاده، بدونید که اولین ویزیت خیلی مهمه تا مطمئن بشید تشخیص درسته و درمان بهتر انجام میشه. تو اولین جلسه، فیزیوتراپ با شما صحبت میکنه تا اطلاعات دقیقی درباره سابقه مشکل شما، چیزایی که درد رو بیشتر یا کمتر میکنن و سابقه پزشکی گذشتهتون جمعآوری کنه.
درمان زانو درد با فیزیوتراپی
بعد از جمعآوری اطلاعات، یه معاینه دقیق انجام میشه که ممکنه شامل موارد زیر باشه:
ارزیابی راه رفتن
فیزیوتراپیستها آموزش دیدن تا کوچکترین تغییرات در حرکات زانوی شما رو تو مراحل مختلف راه رفتن ببینن.
لمس کردن
فیزیوتراپ با دستاش ساختارهای اطراف زانو رو لمس میکنه تا ناهنجاریها یا نقاط دردناک رو پیدا کنه.
اندازهگیری دامنه حرکت
دامنه حرکت یعنی چقدر زانو میتونه خم بشه یا صاف بشه. فیزیوتراپ ممکنه از ابزار خاصی برای اندازهگیری دامنه حرکت زانوتون استفاده کنه.
اندازهگیری قدرت
چون عضلات زیادی دور زانو هستن، فیزیوتراپ قدرت این عضلات رو اندازهگیری میکنه تا ببینه ضعف یا عدم تعادل عضلانی باعث درد شده یا نه.
ارزیابی تعادل
اگه تعادل شما مشکل داشته باشه، ممکنه فشار زیادی به زانوتون بیاد و درد به وجود بیاد. فیزیوتراپ تعادل شما رو بررسی میکنه.
اندازهگیری تورم
بعد از آسیب ممکنه زانو ورم کنه. فیزیوتراپ مقدار تورم رو اندازهگیری میکنه تا بهتر بتونه درمان کنه.
انجام تستهای ویژه
تستهای ویژهای برای زانو هست که فیزیوتراپ انجام میده تا بفهمه کدوم ساختارها باعث درد شما شدن.
با این ارزیابیها، فیزیوتراپ میتونه یه برنامه درمانی مناسب برای شما طراحی کنه که شامل مخلوطی از تمرینات ورزشی، تکنیکهای خاص و تغییرات تو سبک زندگی میشه. اگه درد ادامه داشت یا شدید بود،گاها ممکنه شما نیاز به فیزیوتراپی در منزل هم پیدا کنید.
فواید فیزیوتراپی زانو
درد زانو یکی از مشکلاتیه که میتونه فرد رو از انجام بسیاری از فعالیتهای روزمره باز داره. مهمترین مزیت فیزیوتراپی زانو، کاهش درد و کمک به بازگشت فرد به زندگی عادیه.
برخی از مهمترین مزایای فیزیوتراپی زانو شامل موارد زیره:
- از بین بردن التهاب مفصل زانو
- افزایش تعادل بدن
- بهبود عملکرد بدن در انجام فعالیتهای روزمره
- کاهش درد
- به تأخیر انداختن نیاز به جراحی زانو
درمان فیزیوتراپی زانو درد ،شامل چه مواردیه؟
پس از تکمیل معاینه، فیزیوتراپ میتونه درمان رو شروع کنه. خیلی مهمه که در طول درمان فعال باشید و همکاری لازم رو داشته باشید. اغلب، تمرینات تقویت و بهبود حرکتی زانو تجویز میشه که ممکنه از شما خواسته بشه این تمرینات رو در خانه انجام بدید. ورزش باید ابزار اصلی شما برای درمان زانو درد باشه.
فیزیوتراپیست از شما میخواد که هر چند وقت یکبار تمرینات خودتون رو با فیزیوتراپی زانو در منزل انجام بدید و پیشرفت شما رو در جلسات فیزیوتراپی بسنجه. همچنین، ممکنه درمانهای دیگهای رو هنگام حضور شما در مرکز فیزیوتراپی انجام بده. این درمانها شامل موارد زیر هستن:
- روش اولتراسوند
- تحریک الکتریکی
- نوار حرکتی
- استفاده از گرما یا یخ
- ماساژ بافت نرم یا تحرک مفصل زانو
به خاطر داشته باشید که درمانهای غیرفعال مانند اولتراسوند هنوز به عنوان مؤثرترین درمان برای زانو درد ثابت نشدهاند. این درمانها ممکنه تاثیر مثبتی داشته باشن اما تمرکز اصلی در فیزیوتراپی زانو باید بر روی بازیابی تحرک عملکردی باشه. باید هدف کلی هر درمان رو با فیزیوتراپیست خودتون مورد بحث قرار بدید تا درک درستی از آنچه باید انتظار داشته باشید،
بهترین روش فیزیوتراپی زانو
یکی از بهترین روشهای فیزیوتراپی برای درمان زانو درد، انجام تمرینهای فیزیوتراپی مخصوص زانو است. این تمرینها با تقویت عضلات لگن و مچ پا، میزان فشار وارد بر مفصل زانو را در فعالیتهای روزمره مانند بالا رفتن از پله، راه رفتن و دویدن کاهش میدهند.
ورزشهای فیزیوتراپی برای زانو درد شامل موارد زیر است:
- بلند کردن مستقیم پا
- حرکت پل
- حرکت اسکات با توپ و دیوار
- حرکت استپ آپ
- حرکت راه رفتن مورب
- بلند کردن مستقیم پا
برای انجام این حرکت، به پشت دراز بکشید، یک زانو را خم کنید و پای خود را صاف روی زمین بگذارید. زانوی پای صاف را سفت کرده و تا ارتفاع زانوی خم شده خود بلند کنید. در این وضعیت، عضلات چهارگانه و فلکسورهای لگن شما تحت فشار قرار میگیرند. با درگیر کردن شکم، لگن خود را ثابت نگه دارید. بهتر است این حرکت را در ۲ ست ۱۰ تایی تکرار کنید.
حرکت پل
برای انجام حرکت پل، به پشت دراز بکشید و هر دو زانوی خود را خم کنید. دقت کنید که پاها با استخوان لگن فاصله داشته باشند. باسن خود را منقبض کرده و تا جایی که میتوانید بالا بیاورید. سعی کنید انگشتان پا را از روی زمین بلند کرده و وزن خود را به پاشنهها منتقل کنید. این کار باعث میشود همسترینگ و باسن شما بیشتر درگیر شوند. قبل از بلند کردن مجدد، فقط برای یک ضربه، باسن را پایین بیاورید. این حرکت را ۲ ست ۱۰ تایی تکرار کنید.
حرکت اسکات با توپ و دیوار
برای انجام این حرکت، یک توپ بین کمر و دیوار قرار دهید. یک قدم جلوتر بروید و رانهایتان را از هم دور نگه دارید. باسن و زانوهای خود را خم کنید تا رانها تقریبا موازی زمین شوند. پشت را صاف نگه دارید و زانوها را روی مچ پا قرار دهید. باسن را منقبض کنید تا به حالت اولیه برگردید.
اگر برای انجام این حرکت توپ در دسترس ندارید، میتوانید از دیوار استفاده کنید. به پشت به دیوار تکیه دهید و حدود یک قدم به جلو بروید. پشت خود را به سمت پایین دیوار بلغزانید تا رانها تقریبا موازی زمین شوند. تمام پشت و باسن خود را به دیوار فشار دهید و این وضعیت را برای ۵-۱۰ ثانیه نگه دارید. سپس از عضلات باسن خود برای بالا رفتن استفاده کنید. این حرکت را ۲ ست ۱۰ تایی تکرار کنید.
حرکت استپ آپ
استپ آپ، یک تمرین ساده است که با بالا رفتن روی یک سطح مرتفع مانند پله یا جعبه انجام میشود. جلوی یک پله بایستید و ابتدا یک پا و سپس پای دیگر را روی پله قرار دهید. برای پایین آمدن، ابتدا پایی که با آن بالا رفتهاید را روی زمین بگذارید. پس از مدتی، میتوانید ارتفاع را برای سختتر شدن حرکت افزایش دهید. این تمرین برای تقویت عضله پهن میانی و ثبات کشکک عالی است. این حرکت را ۱۵-۲۰ مرتبه انجام داده و سپس پاها را عوض کنید.
حرکت راه رفتن مورب
یک نوار دور قوزک پای خود ببندید. کمی به حالت اسکات بنشینید، وزن را به پاشنهها منتقل کنید و زانوها را روی مچ پا نگه دارید. به طرفین بروید و روی باسن بیرونی تمرکز کنید. ۱۰ قدم به سمت راست و سپس به سمت چپ بروید. این حرکت را در ۲ ست انجام دهید.
این تمرینها با تقویت عضلات و تثبیت زانو میتوانند به کاهش درد و جلوگیری از آسیبهای بیشتر کمک کنند. با انجام منظم و صحیح این تمرینها، میتوانید به بهبود وضعیت زانوی خود کمک کنید.