کمردرد یکی از مشکلاتی است که خیلیها به خاطرش به دکتر ارتوپد یا فیزیوتراپ مراجعه میکنند. این درد معمولا به حدی میرسد که فرد حتی نمیتواند کارهای روزانهی خودش را انجام دهد. در این مقاله، دربارهی فواید و روشهای فیزیوتراپی کمر صحبت خواهیم کرد.
دلیل کمردرد چیست؟
اصلیترین دلیل کمردرد وضعیت نامناسب بدن و عدم تحرک است که بیشتر در افرادی دیده میشود که مدت طولانی می نشینند. این نوع کمردرد که به آن “کمردرد مکانیکی” گفته میشود، معمولاً جدی نیست. اما ممکن است همراه با درد شدید و طولانیمدت باشد و فرد را اذیت کند.
فیزیوتراپی برای درمان کمردرد مکانیکی بسیار مفید است. فیزیوتراپیست با ارائه راهکارهایی برای بهبود وضعیت نشستن و تجویز تمرینات ورزشی یا فیزیوتراپی در خانه، به شما کمک میکند تا دردتان طی چند روز تا چند هفته کاهش یابد.
علتهای دیگر کمردرد
در برخی موارد دیگر، کمردرد دلیلهای پیچیدهتری دارد که از میان آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشیدگی ماهیچه یا رباط
- دیسک برآمده یا پارگی دیسک کمر
- آرتروز
- پوکی استخوان
با شناخت بهتر دلایل کمردرد و روشهای درمانی مثل فیزیوتراپی، میتوان به بهبود سریعتر و راحتتر این مشکل کمک کرد.
کشیدگی ماهیچه یا رباط
بلند کردن اجسام سنگین به طور مداوم یا انجام حرکات ناگهانی و شدید میتواند باعث فشار بر عضلات پشت و رباط ستون فقرات شود. اگر بدن در وضعیت نادرست قرار گیرد و فشار مستمر روی کمر وارد شود، ممکن است به اسپاسمهای عضلانی دردناک منجر شود.
دیسک برآمده یا پاره شده
دیسکها مثل بالشتک ،بین مهرههای ستون فقرات عمل میکنند. گاهی اوقات، قطعات نرم داخل دیسک ممکن است برآمده یا پاره شوند و روی عصبها فشار وارد کنند. حتی ممکن است دیسکی برآمده یا پاره شده داشته باشید ولی هیچ دردی احساس نکنید. این حالت معمولا به طور تصادفی طی عکسبرداری با اشعه ایکس مشخص میشه.
آرتروز
آرتروز میتواند باعث درد شدید کمر شود. در برخی موارد، آرتروز در ستون فقرات ممکن است منجر به تنگ شدن فضای اطراف نخاع شود، که به آن تنگی نخاعی میگویند.
پوکی استخوان
اگر استخوانها ضعیف و شکننده شوند، مهرههای ستون فقرات ممکن است ترکخورده و شکسته شوند، که این امر درد شدیدی در کمر به همراه دارد.
با شناسایی این علل و توجه به آنها، بهتر میتوانیم بفهمیم که چرا کمردرد اتفاق میافتد و چگونه میتوانیم از روشهای مختلف درمانی برای کاهش درد استفاده کنیم.
چه کسانی بیشتر در معرض کمردرد هستند؟
همه افراد، حتی کودکان و نوجوانان، ممکن است با کمردرد مواجه شوند. عواملی وجود دارند که میتوانند خطر ابتلا به کمردرد را افزایش دهند، از جمله:
- سن
- عدم ورزش کافی
- اضافه وزن
- بیماریها
- بلند کردن نامناسب اجسام سنگین
- شرایط روانی
- سیگار کشیدن
سن
کمردرد معمولاً با افزایش سن، بهویژه از حدود ۳۰ یا ۴۰ سالگی شروع میشود. با این حال، در سنین پایینتر هم ممکن است رخ دهد. بهعنوان مثال، نوجوانان ممکن است به دلیل چاقی یا حمل نادرست کولهپشتی دچار کمردرد شوند.
عدم ورزش کافی
عضلات ضعیف و بیتحرک در ناحیه پشت و شکم میتوانند عاملی برای کمردرد باشند.
اضافه وزن
وزن زیاد بدن فشار بیشتری به کمر وارد میکند.
بیماریها
برخی بیماریها مانند انواع آرتریت و سرطان میتوانند به ایجاد کمردرد کمک کنند.
بلند کردن نامناسب اجسام سنگین
استفاده از پشت و کمر به جای پاها هنگام بلند کردن اجسام سنگین، میتواند باعث کمردرد شود.
شرایط روانی
افرادی که از افسردگی و اضطراب رنج میبرند، بیشتر در معرض کمردرد هستند.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن میتواند خطر کمردرد را افزایش دهد. این موضوع ممکن است به دلیل سرفه بیشتر سیگاریها یا کاهش جریان خون به ستون فقرات باشد که خطر پوکی استخوان را هم بالا میبرد.
با توجه به این عوامل، میتوان بهتر از کمردرد پیشگیری و یا با آن مقابله کرد.
روشهای تشخیص کمردرد
برای تشخیص کمردرد، پزشک معمولاً از شما سوالاتی میپرسد و یک معاینه فیزیکی انجام میدهد. در برخی موارد، نیاز به آزمایشات و تصویربرداریهای بیشتر خواهد بود. این موارد شامل موارد زیر میشوند:
- اگر کمردرد نتیجه یک آسیب باشد
- اگر کمردرد ناشی از یک مشکل زمینهای باشد
- اگر درد مدت طولانی ادامه داشته باشد
روشهای تشخیصی برای کمردرد:
- عکسبرداری با اشعه ایکس
- ام آر آی یا سی تی اسکن
- اسکن استخوان
- الکترومیوگرافی یا EMG
عکسبرداری با اشعه ایکس از کمر
این روش میتواند نحوه قرارگیری استخوانها، علائم آرتروز یا شکستگی استخوانها را نشان دهد، ولی ممکن است مشکلات مربوط به عضلات، نخاع، اعصاب یا دیسکها را آشکار نکند.
ام آر آی یا سی تی اسکن کمر
این تصاویر میتوانند فتق دیسک یا مشکلات مربوط به بافتها، تاندونها، اعصاب، رباطها، رگهای خونی، ماهیچهها و استخوانها را نشان دهند.
اسکن استخوان
این روش میتواند تومورهای استخوانی یا شکستگیهای فشاری ناشی از پوکی استخوان را تشخیص دهد. در این روش، مادهای رادیواکتیو به داخل ورید تزریق میشود و با کمک دوربین مخصوصی، مشکلات استخوانی تشخیص داده میشوند.
الکترومیوگرافی یا EMG
الکترومیوگرافی تکانههای الکتریکی تولید شده توسط اعصاب را در واکنش به عضلات اندازهگیری میکند. این روش میتواند فشردگی عصب را تایید کند، که ممکن است ناشی از فتق دیسک یا تنگی نخاع باشد.
این روشهای تشخیصی میتوانند به پزشک کمک کنند تا منشا کمردرد شما را به طور دقیق شناسایی و بهترین روش درمانی را تعیین کند.
فیزیوتراپی کمر چیست؟
فیزیوتراپی کمر یک روش درمانی است که به بهبود حرکت و عملکرد مفاصل و عضلات کمر کمک میکند و معمولاً باعث کاهش کمردردهای شدید میشود. همچنین، این درمان میتواند از آسیبهای مجدد به کمر جلوگیری کند، به این دلیل است که فیزیوتراپیستها با استفاده از تکنیکهای مختلف سعی میکنند درد کمر را کاهش دهند و شما را در وضعیت بهتری قرار دهند.
چرا به فیزیوتراپی برای کمردرد نیاز داریم؟
اگر کمردرد شما به قدری شدید است که در زندگی روزمرهتان خلل ایجاد کرده یا پس از چند هفته بهتر نمیشود، بهتر است به یک فیزیوتراپیست مراجعه کنید. فیزیوتراپی برای انواع مختلف کمردرد موثر است. این شامل:
- کمردرد غیراختصاصی: که هیچ علت مشخصی برای آن وجود ندارد.
- درد سیاتیک: دردی که از پشت به سمت پاها منتشر میشود و میتواند ناشی از بیرون زدگی دیسک باشد.
- تنگی نخاع: وقتی فضای اطراف نخاع باریک میشود و به نخاع فشار میآورد، موجب درد کمر میشود.
پزشک یا فیزیوتراپیست ممکن است فیزیوتراپی را در قالب یک برنامه درمانی جامع که شامل درمان دستی، تمرینات ورزشی و حتی مصرف مسکنهاست، توصیه کنند. این درمان ترکیبی میتواند به بهبود حالت کمر و کاهش درد کمک کند. فیزیوتراپیست همچنین با بررسی دقیق، علت اصلی کمردرد شما را شناسایی کرده و راهکارهای مناسبی برای مدیریت آن پیشنهاد میدهد.
در جلسه فیزیوتراپی کمر چه اتفاقی میافتد؟
وقتی برای اولین بار به فیزیوتراپیست مراجعه میکنید، او در ابتدا درباره تاریخچه دردهای کمر شما سوالاتی میپرسد. همچنین از شما میخواهد که درباره بیماریهای قبلی، سبک زندگی، محیط کار و داروهایی که مصرف میکنید توضیح دهید. پس از آن، فیزیوتراپیست در مورد علائمی که دارید سوالاتی خواهد کرد.
سپس یک معاینه فیزیکی دقیق انجام میشود. در این معاینه، فیزیوتراپیست به نحوه قرارگیری بدن شما توجه میکند و ممکن است یک ارزیابی عصبی هم انجام دهد تا مطمئن شود که اعصاب شما درست کار میکنند.
بعد از معاینه، فیزیوتراپیست بهترین روش درمانی برای کاهش کمردرد شما را پیشنهاد میدهد و توضیح میدهد که چگونه این درمانها میتوانند به شما کمک کنند. مهم است که به تمام توصیههای فیزیوتراپیست توجه کنید.
پس از فیزیوتراپی برای درمان کمردرد چه انتظاراتی باید داشت؟
در پایان اولین جلسه فیزیوتراپی، مشخص میشود که به چند جلسه دیگر نیاز دارید. تعداد جلسات بستگی به شدت کمردرد و مدت زمانی که درد داشتهاید دارد. همچنین، فیزیوتراپیست به شما توصیههایی برای انجام برخی تمرینات و تغییرات در خانه میدهد که میتوانند به کاهش درد کمک کنند. این توصیهها ممکن است شامل نحوه صحیح نشستن و راه رفتن، تنظیم ارتفاع صندلی ماشین یا میز کار باشد.
نشستن طولانی مدت پشت میز میتواند به مشکلات کمر دامن بزند. بنابراین، فیزیوتراپیست ممکن است توصیههایی در مورد تنظیم مناسب ارتفاع صندلی و صفحه نمایش کامپیوتر بدهد و به شما بگوید که چگونه در طول روز استراحت کنید و از جای خود بلند شوید و حرکت کنید.
کاربرد فیزیوتراپی قبل و بعد از عمل جراحی کمر
تحقیقات نشان میدهد که فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی قبل و بعد از عمل جراحی کمر میتوانند بسیار مفید باشند. قدرت و ثباتی که این تمرینات فراهم میکنند، میتواند زمان بهبودی پس از جراحی را به مراتب کاهش دهد. فیزیوتراپی و ورزش بخش مهمی از درمان بسیاری از بیماران مبتلا به کمردرد است.
اغلب توصیه میشود قبل از عمل جراحی کمر به یک مرکز فیزیوتراپی مراجعه کنید، مگر اینکه پزشک برای شما فیزیوتراپی را ممنوع کرده باشد یا نیاز به جراحی فوری داشته باشید.
یکی از مواردی که پس از آن فیزیوتراپی توصیه میشود، جراحی بیرون زدگی دیسک کمر است. برای بسیاری از بیماران مبتلا به کمردرد، ابتدا مشاوره با یک پزشک برای تشخیص وضعیت و رد هرگونه منع جدی از جمله شکستگی یا تومور توصیه میشود. بعد از تکمیل مرحله اولیه درمان، بیمارانی که برنامه ورزشی خود را ادامه میدهند معمولاً در مدیریت کمردرد موفقتر هستند.
